Rozliczanie bitcoin i innych kryptowalut w roku 2021 (za rok podatkowy 2020) należy dokonywać zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wedle tej ustawy, od 2019 roku transakcje w kryptowalutach należy rozliczać w ramach przychodów z tytułu kapitałów pieniężnych. Wynika to ze zmian w przepisach podatkowych, o których pisaliśmy w artykule Zmiany podatkowe dla kryptowalut w 2019 r.
Kryptowaluty, znane w formularzu zeznania podatkowego oraz w przepisach ustaw jako waluty wirtualne, rozlicza się w formularzu PIT-38 poprzez uzupełnienie pól w części E – Odpłatne zbycie walut wirtualnych.
Warto zaznaczyć, że przychody z tytułu zbycia walut wirtualnych nie łączą się z innymi źródłami przychodów.
Stawka należnego podatku od zysków z tytułu kryptowalut wynosi 19% wysokości dochodu. W przypadku osiągnięcia dochodów większych niż 1 mln zł, nalicza się również daninę solidarnościową wynoszącą 4%.
Kiedy należy się rozliczać?
Obowiązek rozliczania się z handlem kryptowalutami ciąży na każdej osobie, która dokonywała zakupu, sprzedaży, zamiany* lub zakupu dóbr i usług używając walut wirtualnych (kryptowalut). Dotyczy to także sytuacji, kiedy w danym roku wyłącznie dokonywano zakupu, ze względu na konieczność wykazania poniesionych kosztów w zeznaniu podatkowym. Obowiązek ten występuje niezależnie od lokalizacji i jurysdykcji giełdy, bądź kantoru kryptowalut i dotyczy osób, które posiadają polską rezydencję podatkową.
Rozliczenie kryptowalut należy dokonać poprzez uzupełnienie i wysłanie formularza PIT-38 (od roku 2019) do końca kwietnia. W przypadku braku uzupełnienia deklaracji, można złożyć korektę zeznania podatkowego. W przypadku zaległości związanych z opłaceniem należnego podatku, mogą być konieczne dodatkowe czynności.
* za wyjątkiem zamiany jednej kryptowaluty na drugą
Uzupełnienie formularza PIT-38
Na podstawie raportu uzyskanego w systemie rozliczkryptowaluty.pl uzupełnienie formularza PIT-38 jest bardzo proste. Do uzupełnienia deklaracji wykorzystywać będziemy dokument nr 2 – Rozliczenie przychodów. W polu 34. wpisujemy uzyskany w 2020 roku przychód z tytułu odpłatnego zbycia walut wirtualnych, co w raporcie możemy znaleźć w podsumowaniu na końcu tabeli w rubryce Suma przychodów. W polu 35. wpisujemy kwalifikowane koszty poniesione w roku 2020, które w tabeli znajdziemy w rubryce Suma kosztów. Jeżeli w poprzednim roku podatkowym (2019) wykazaliśmy nadwyżkę kosztów (pole z kolumny f – Koszty uzyskania przychodów, które nie zostały potrącone w roku podatkowym z deklaracji za rok 2019), to wartość tą wpisujemy do pola 36. Dochód wyliczany jest jako dodatnia różnica pomiędzy wartością z pola 34, a sumą wartości z pól 35 i 36. Jeżeli w raporcie Końcowy dochód / strata jest wartością dodatnią, to wartość ta będzie stanowić dochód (pole 37.). Jeżeli wartość ta jest ujemna, to będzie stanowiła nadwyżkę kosztów (pole 38.).
Przykład z zyskiem
Jeżeli uzyskaliśmy w danym roku zysk (dodatnia wartość w rubryce Końcowy dochód / strata w podsumowaniu tabeli dokumentu 2 – rozliczenie przychodów), to należy uzupełnić pola zgodnie z poniższym przykładem.
Przykład z nadwyżką kosztów
W przypadku, gdy koszty były w danym roku wyższe niż przychody (nadwyżka kosztów), to w raporcie rubryka Końcowy dochód / strata będzie miała ujemną wartość. Wówczas formularz PIT-38 należy uzupełnić zgodnie z przykładem poniżej:
Uwzględnienie kosztów z poprzednich lat
Rozpatrzmy przykład, w którym w roku 2017 zainwestowano pewną kwotę w najpopularniejszą kryptowalutę bitcoin (BTC). W tym samym roku część bitcoina zamieniono w inną kryptowalutę – ETH. W roku 2018 roku sprzedano ETH na rynku ETH/BTC (otrzymano bitcoin wzamian za ETH). W roku 2020 sprzedano połowę posiadanych bitcoinów (BTC). W roku 2021 sprzedano drugą połowę bitcoinów.
W takiej sytuacji rozliczenie będzie musiało uwzględnić fakt, iż inwestor handlował kryptowalutami od roku 2017. Do roku 2019 rozliczenie należało wykonywać na zasadach ogólnych. Na podstawie orzecznictwa sądowego przyjęło się traktować kryptowaluty jako prawa majątkowe na potrzeby podatku dochodowego. Nasz system dla rozliczeń za lata przed wprowadzonymi zmianami podatkowymi (do 2018 roku) przyjmuje strategię FIFO, traktując kryptowaluty jako prawa majątkowe.
Pomimo iż w przytoczonym przykładzie rok 2019 odbył się bez jakichkolwiek operacji kupna lub sprzedaży, należało złożyć zeznanie podatkowe, wykazując w formularzu PIT-38 za rok 2019 odpowiednie koszty. Umożliwia to uwzględnienie tych kosztów podczas rozliczania kryptowalut za rok 2020 i lata późniejsze poprzez uzupełnienie pola Koszty uzyskania przychodów poniesione w latach ubiegłych i niepotrącone w poprzednim roku podatkowym dla rozliczeń za rok 2020 na podstawie pola Koszty uzyskania przychodów, które nie zostały potrącone w roku podatkowym z rozliczenia za rok 2019.
Sprzedaż mającą miejsce w roku 2021, będzie należało uwzględnić w zeznaniu podatkowym składanym w roku 2022.
