Rozliczanie krypto takich jak Bitcoin (BTC), Ethereum (ETH), czy Binance Coin (BNB) jest regulowane przez ustawę o podatku dochodowym od osób fizycznych. Od 2019 roku ustawa ta precyzuje rozliczanie kryptowalut znanych pod terminem waluty wirtualne.
Zatem jak rozliczać waluty wirtualne? Przede wszystkim warto mieć na uwadze, że rozliczenie następuje w ujęciu rocznym, tzn. w przedziałach od 1 stycznia do 31 grudnia danego roku. Rozliczanie dokonywane jest poprzez złożenie wypełnionego formularza PIT-38 w roku następnym.
Do kiedy należy złożyć deklarację PIT-38 za kryptowaluty?
Deklaracje z obrotu kryptowalutami za 2022 rok należy składać do 2 maja 2023 roku. Wynika to z faktu, iż deklaracje za dany rok składa się do końca kwietnia roku następnego, chyba że 30 kwietnia wypada w dzień wolny – wówczas termin składania deklaracji PIT przypada na kolejny dzień roboczy.
Kiedy występuje obowiązek składania PIT za kryptowaluty?
Formularz PIT-38 należy złożyć, gdy w danym roku nastąiło nabycie lub zbycie kryptowalut za waluty fiducjarne. Rozliczenia krypto należy także dokonać, gdy nastąpiła zamiana kryptowaluty na towar, usługi lub prawa.
Warto jednak zaznaczyć, że zamiana jednej kryptowaluty na inną nie generuje obowiązku podatkowego.
Najczęstsze pytania dotyczące rozliczeń krypto
Poniżej szczegółowo opisujemy najważniejsze zagadnienia dotyczące rozliczeń kryptowalut.
- Do kiedy należy złożyć deklarację PIT-38 za kryptowaluty?
- Kiedy występuje obowiązek składania PIT za kryptowaluty?
- Czy należy się rozliczać, gdy tylko kupowałem krypto?
- Jak długo mogę odliczyć nadwyżkę kosztów?
- Czy muszę rozliczać się, jeżeli w danym roku dokonywałem tylko wymian krypto-krypto?
- Czy muszę rozliczać zakupy wykonane za kryptowaluty?
- Jak rozliczyć operację z karty Binance Card?
- Czy muszę rozliczać się z straty na kryptowalutach?
- Czy powinienem dołączać dodatkowe załączniki do PIT-38?
- Czy można rozliczyć kryptowaluty za zaległe lata?
- Jeżeli nie wypłacałem środków z giełdy, to czy muszę się rozliczać?
- Czy muszę rozliczać się z operacji przeprowadzanych w bitomatach?
- Jak rozliczać kryptowaluty zakupione przed 2019 rokiem?
- Ile podatku należy zapłacić z zysków na krypto?
- Czy przychody z kryptowalut łączą się z innymi przychodami?
- Jak uwzględnić koszty nabycia kryptowalut z poprzednich lat?
- Uzupełnienie formularza PIT-38 dla kryptowalut
- Przykład uwzględnienia kosztów kryptowalut z poprzednich lat
- Jak rozliczyć NFT?
Czy należy się rozliczać, gdy tylko kupowałem krypto?
Tak. Zakup kryptowalut należy wykazać jako koszt. Da to w przyszłości możliwość odliczenia kosztów przy uzyskaniu przychodów z kryptowalut, np. w przypadku, gdy zdecydujemy się na sprzedaż nabytych kryptowalut.
Jak długo mogę odliczyć nadwyżkę kosztów?
Nie ma limitu czasowego, który ograniczałby możliwość zastosowania nadwyżki kosztów w kolejnych latach. Jeżeli zatem taką nadwyżkę wykazałeś np. w roku 2020, przez kolejny rok nie dokonywałeś istotnych podatkowo operacji, a dopiero w 2022 roku sprzedałeś swoje kryptowaluty, to wciąż możesz zastosować nadwyżkę kosztów powstałą w 2020 roku.
Ważne jednak, aby wykazać odpowiednie koszty, pamiętając o tym, że obowiązek ujęcia kosztów podczas kupna walut wirtualnych powstaje w roku, w którym dokonano ich zakupu.
Czy muszę rozliczać się, jeżeli w danym roku dokonywałem tylko wymian krypto-krypto?
Nie ma potrzeby rozliczać się, jeżeli w ciągu roku dokonywano jedynie wymian pomiędzy różnymi kryptowalutami, bez udziału walut obcych.
Warto jednak zaznaczyć, że zalecane jest posiadanie dokumentacji takich operacji, aby w przyszłości móc wykazać źródło pochodzenia w przypadku sprzedaży kryptowalut za waluty fiducjarne.
W tworzeniu takiej dokumentacji pomaga nasza aplikacja do automatyzacji rozliczeń.
Warto dodać, że wymiany krypto-krypto obejmują także operacje w parze do tzw. stable-coinów, takich jak USDT (Tether), USDC (USD Coin), BUSD (Binance USD), czy OmegaPLN.
Czy muszę rozliczać zakupy wykonane za kryptowaluty?
Tak, jest to odpłatne zbycie, a więc przychód. Odpłatne zbycie nie stanowi bowiem tylko sprzedaż krypto za waluty fiducjarne (tzw. fiaty), ale także ich wymiana na inne dobra, usługi i prawa (np. majątkowe). Zakup towaru lub usługi za kryptowaluty jest zatem przychodem z podatkowego punktu widzenia.
Warto zaznaczyć, że nie płacimy podatku od całości kwoty, bowiem mamy prawo odliczyć koszty związane z nabyciem kryptowalut.
Jak rozliczyć operację z karty Binance Card?
Karta Binance Card umożliwia płacenie kryptowalutami za codzienne zakupy. Sprzedawca jednak nie otrzymuje kryptowalut, ale kwotę widoczną na terminalu płatniczym. Binance konweruje bowiem nasze kryptowaluty na ekwiwalent środków pieniężnych potrzebnych do uregulowania płatności w sklepie.
Warto zwrócić uwagę, że podczas płatności kartą Binance Card, następuje konwersja kryptowalut do EUR, a nie do PLN. Konieczne jest zatem odpowiednie przeliczenie takich operacji, aplikując kurs NBP z poprzedniego dnia roboczego, względem którego transakcja została dokonana. Kurs widoczny po wejściu do historii płatności kartą Binance Card w szczegóły transakcji nie będzie prawidłowy do rozliczeń.
Może być to problemem w przypadku posiadaniu dużej ilości operacji, co może mieć miejsce, gdy korzystaliśmy z karty Binance na co dzień. Bowiem dla każdej operacji należy wyznaczyć odpowiedni kurs PLN/EUR. Za pomocą naszego systemu do wspomagania rozliczeń kryptowalut proces taki można zautomatyzować i w kilka chwil wygenerować raport podatkowy, który uwzględni właściwą wartość, zgodną z tabelą kursów NBP. Przetworzenie nawet tysięcy operacji nie stanowi w takim problemu, wszystko bowiem dzieje się automatycznie.
Podobna sytuacja występuje w przypadku korzystania z rozwiązań innych krypto platform, takich jak Nexo Card, Coinbase Card, czy Crypto.com.
Czy muszę rozliczać się z straty na kryptowalutach?
Na początek warto odnotować, że w przypadku kryptowalut nie mówimy o stracie, ale o nadwyżce kosztów. Różnica polega na tym, że o stracie możemy mówić w przypadku sprzedaży lub utracie środków. Sposób rozliczania kryptowalut jest jednak prostszy i pozwala wykazać koszty już w momencie ich poniesienia. Jest to różnica względem np. rozliczania zysków z obrotu akcjami, gdzie taki koszt uwzględniamy dopiero przy sprzedaży. Tak zdefiniowane pojęcie straty jest bardziej spójne. Ciężko bowiem mówić o stracie w kryptowalutach, wykazując poniesione koszty np. na zakup 1 bitcoina, którego nie sprzedaliśmy do końca roku, a jego wartość mogła na koniec roku wzrosnąć lub zmaleć.
Taką nadwyżkę (potocznie rozumianych przez wielu jako „stratę”) należy uwzględnić w zeznaniu podatkowym i można uwzględnić w kolejnych latach, obniżając potencjalny dochód, a tym samym wysokość należnego podatku.
Czy powinienem dołączać dodatkowe załączniki do PIT-38?
Nie ma takiego obowiązku. Zwróćmy jednak uwagę, że należy posiadać szczegółową dokumentację związaną z historią transakcji związanych z obrotu kryptowalutami i tokenami. Wymóg taki wynika bezpośrednio z ustawy i dotyczy wydatków, które mogą stanowić koszt. Dokumentacja pozwala wykazać podstawę obliczenia wartości przychodów i kosztów. Taką dokumentację tworzy automatycznie nasza platforma, zestawiając operacje ze wszystkich giełd oraz wskazując operacje generujące zdarzenia podatkowe w czytelnej postaci.
Pobierz przykładowy dokument z zestawieniem operacji:
Taką dokumentację warto uzupełnić źródłowymi danymi bezpośrednio z wyciągów giełd lub w postaci chociażby zrzutów ekranu.
Czy można rozliczyć kryptowaluty za zaległe lata?
Jeżeli nie złożono deklaracji podatkowej za odpłatne zbycie walut wirtualnych w poprzednich latach, w których dokonywano transakcji kryptowalutowych (za wyjątkiem wymian krypto-krypto), to takie zeznania należy bezzwłocznie złożyć w postaci korekty zeznania podatkowego. Jeżeli w minionych latach osiągnięto dochód z kryptowalut, to należy odprowadzić zaległy podatek od takich operacji, wraz z należnymi odsetkami.
Jeżeli nie wypłacałem środków z giełdy, to czy muszę się rozliczać?
Wypłata środków z giełdy nie jest zdarzeniem podatkowym. Takim zdarzeniem jest zakup lub sprzedaż kryptowalut na giełdzie i takie operacje należy rozliczyć. Różnica pomiędzy wpłatami i wypłatami z giełd nie jest wystarczająca do określenia kosztów i przychodów. Jedynym wyjątkiem może być przypadek, w którym jest to jedyny możliwy sposób określenia kosztów i przychodów z kryptowalut i może zostać użyty w drodze wyjątku, gdy nie mamy dostępu do konta giełdowego, np. wskutek upadku giełdy.
Czy muszę rozliczać się z operacji przeprowadzanych w bitomatach?
Tak. Operacje dokonywane w bitomatach, np. FlyingAtom lub Shitcoins.club należy także uwzględnić w rozliczeniu kryptowalut. Takie operacje można wprowadzić w naszym systemie poprzez plik generyczny. Wystarczy wprowadzić odpowiednie operacje w pliku arkuszu kalkulacyjnego.
Jak rozliczać kryptowaluty zakupione przed 2019 rokiem?
Do 2018 roku nie było przepisów związanych z rozliczaniem kryptowalut. W związku z tym, należało stosować zasady ogólne. Będąc osobą fizyczną, kryptowaluty można było traktować jako prawa majątkowe, na podstawie wydanych interpretacji podatkowych. Przyjęcie takich interpretacji oraz zaleceń wskazanych w komunikacie Ministerstwa Finansów wiązało się z koniecznością łączenia kosztów dla każdego przychodu, w tym zamiany jednej kryptowaluty na drugą. Zalecaną strategią łączenia takich kosztów to np. FIFO (First-In, First-Out), będące strategią kolejkowania, który oznacza, że pobierany koszt dla danego przychodu należało proporcjonalnie pobierać z najstarszych nierozliczonych kosztów.
Od roku 2019 wprowadzono zmiany w systemie podatkowym, w którym uwzględniono kryptowaluty. Znane są one w przepisach jako waluty wirtualne. Zdefiniowano w tych przepisach sposób rozliczania kryptowalut, a także sprecyzowano w jaki sposób należy uwzględniać koszty poniesione w latach przed zmianami. Koszty poniesione w poprzednich latach, przed zmianami, tj. przed 2019 rokiem, należy ująć w zeznaniu podatkowym za rok 2019. Więcej informacji znajduje się w artykule: Zmiany podatkowe w 2019 r.
Aby rozliczyć operacje dokonane przed rokiem podatkowym za pośrednictwem naszej platformy, należy zakupić plan rozliczeń za zaległe lata podatkowe, a także za rok 2019. Plan wspomagania rozliczeń za rok 2019 uwzględni poniesione a nierozliczone koszty i uwzględni je w kosztach za rok 2019.
Ile podatku należy zapłacić z zysków na krypto?
Zyski z kryptowalut są opodatkowane podatkiem w wysokości 19% od zysków kapitałowych. W przypadku osiągnięcia dochodów powyżej 1 mln zł należy także odprowadzić 4% daniny solidarnościowej.
Czy przychody z kryptowalut łączą się z innymi przychodami?
Nie. Koszty i przychody z kryptowalut należy rozliczać niezależnie od innych źródeł dochodu, w tym innych źródeł kapitałowych, takich jak akcje.
Jak uwzględnić koszty nabycia kryptowalut z poprzednich lat?
Nasza platforma umożliwia wprowadzenie nadwyżki kosztów z lat poprzednich w odpowiednim polu formularza do generowania raportu podatkowego. Kwotę tę należy znaleźć w poprzedniej deklaracji w polu Koszty uzyskania przychodów, które nie zostały potrącone w roku podatkowym i wprowadzić do pola Koszty uzyskania przychodów poniesione w latach ubiegłych i niepotrącone w poprzednim roku podatkowym.
Uzupełnienie formularza PIT-38 dla kryptowalut
Na podstawie raportu uzyskanego w systemie rozliczkryptowaluty.pl uzupełnienie formularza PIT-38 jest bardzo proste.
Do uzupełnienia deklaracji wykorzystywać będziemy dokument o nazwie Rozliczenie przychodów. W formularzu PIT-38 w części E. DOCHÓD / KOSZTY – ART. 30B UST. 1A USTAWY w linii Odpłatne zbycie walut wirtualnych w kolumnie Przychód, tj. w polu 34., wpisujemy uzyskany w 2022 roku przychód z tytułu odpłatnego zbycia walut wirtualnych, co w raporcie możemy znaleźć w podsumowaniu na końcu tabeli w rubryce Suma przychodów. W polu 35. wpisujemy kwalifikowane koszty poniesione w roku 2022, które w tabeli znajdziemy w rubryce Suma kosztów. Jeżeli w poprzednim roku podatkowym (2021) wykazaliśmy nadwyżkę kosztów (pole z kolumny f – Koszty uzyskania przychodów, które nie zostały potrącone w roku podatkowym z deklaracji za rok 2021), to wartość tą wpisujemy do pola 36. Dochód wyliczany jest jako dodatnia różnica pomiędzy wartością z pola 34, a sumą wartości z pól 35 i 36. Jeżeli w raporcie Końcowy dochód / strata jest wartością dodatnią, to wartość ta będzie stanowić dochód (pole 37.). Jeżeli wartość ta jest ujemna, to będzie stanowiła nadwyżkę kosztów (pole 38.).
Przykład z zyskiem
Jeżeli uzyskaliśmy w danym roku zysk (dodatnia wartość w rubryce Końcowy dochód / strata w podsumowaniu tabeli dokumentu 2 – rozliczenie przychodów), to należy uzupełnić pola zgodnie z poniższym przykładem.
Przykład z nadwyżką kosztów
W przypadku, gdy koszty były w danym roku wyższe niż przychody (nadwyżka kosztów), to w raporcie rubryka Końcowy dochód / strata będzie miała ujemną wartość. Wówczas formularz PIT-38 należy uzupełnić zgodnie z przykładem poniżej:
Przykład uwzględnienia kosztów kryptowalut z poprzednich lat
Rozpatrzmy przykład, w którym w roku 2017 zainwestowano pewną kwotę w najpopularniejszą kryptowalutę bitcoin (BTC). W tym samym roku część bitcoina zamieniono w inną kryptowalutę – ETH. W roku 2018 roku sprzedano ETH na rynku ETH/BTC (otrzymano bitcoin wzamian za ETH). W roku 2020 sprzedano połowę posiadanych bitcoinów (BTC). W roku 2021 sprzedano drugą połowę bitcoinów, natomiast w roku 202 roku zakupiono monero.
Zakup BTC
Zakupiono 1 BTC po cenie 26 556 PLN/BTC
Zakup ETH
W tym samym roku, za część nabytego wcześniej bitcoina zakupiono kryptowalutę ethereum (ETH). Zakupiono 1 ETH.
Sprzedaż ETH
Sprzedano zakupione wcześniej ETH na rynku ETH/BTC. Otrzymano odpowiednią wartość BTC.
Sprzedaż BTC
Zdecydowano się na sprzedaż połowy posiadanych bitcoinów.
Kupno XMR
Zdecydowano się na zakup monero za złotówki.
W takiej sytuacji rozliczenie będzie musiało uwzględnić fakt, iż inwestor handlował kryptowalutami od roku 2017. Do roku 2019 rozliczenie należało wykonywać na zasadach ogólnych. Na podstawie orzecznictwa sądowego przyjęło się traktować kryptowaluty jako prawa majątkowe na potrzeby podatku dochodowego. Nasz system dla rozliczeń za lata przed wprowadzonymi zmianami podatkowymi (do 2018 roku) przyjmuje strategię FIFO, traktując kryptowaluty jako prawa majątkowe.
Pomimo iż w przytoczonym przykładzie rok 2019 odbył się bez jakichkolwiek operacji kupna lub sprzedaży, należało złożyć zeznanie podatkowe, wykazując w formularzu PIT-38 za rok 2019 odpowiednie koszty. Umożliwia to uwzględnienie tych kosztów podczas rozliczania kryptowalut za rok 2020 i lata późniejsze poprzez uzupełnienie pola Koszty uzyskania przychodów poniesione w latach ubiegłych i niepotrącone w poprzednim roku podatkowym dla rozliczeń za rok 2020 na podstawie pola Koszty uzyskania przychodów, które nie zostały potrącone w roku podatkowym z rozliczenia za rok 2019.
Sprzedaż mającą miejsce w roku 2021, będzie należało uwzględnić w zeznaniu podatkowym za rok 2021.
Warto zwrócić uwagę, że pomimo iż w roku 2022 wystąpił jedynie zakup kryptowaluty XMR (Monero) i nie było żadnej sprzedaży, to i tak należy rozliczyć kryptowaluty składając deklarację PIT. W tym przypadku należy wykazać koszty, które poniesiono na zakup XMR. Koszty te będzie można odliczyć w kolejnych latach, gdy nastąpi sprzedaż, wpisując w pole kolumny Koszty uzyskania przychodów poniesione w latach ubiegłych i niepotrącone w poprzednim roku podatkowym wartość nadwyżki kosztów z poprzedniego roku.
Jak rozliczyć NFT?
Rozliczanie NFT (Non-Fungible Tokens), a więc niewymienialne tokeny oparte o technologię blockchain, zależeć może od interpretacji tego typu aktywów. Wiele interpretacji sugeruje, że NFT nie ma cech walut wirtualnych, znanych powszechnie jako kryptowaluty lub aktywa kryptograficzne, a w związku z tym nie można ich rozliczać wraz z nimi. Warto jednak pamiętać, że nie istnieją regulacje prawne dedykowane NFT i taka interpretacja może okazać się niewłaściwa. Aby rozliczyć NFT należy najpierw właściwie sklasyfikować tokeny, którymi obracano. Może istnieć potrzeba osobnej interpretacji dla tokenów NFT różnego typu. Warto w tej sytuacji zwrócić się do profesjonalnego doradcy podatkowego lub zwrócić się z wnioskiem o interpretację indywidualną.
W przypadku, gdy tokeny NFT będą miały być jak waluty wirtualne, takie operacje mogą być rozliczone za pomocą naszej aplikacji – poprzez wprowadzenie generycznego pliku.
